Wyliczanie wysokości zachowku należy rozpocząć od ustalenia jaki udział spadkowy przysługiwałby danej osobie w przypadku dziedziczenia ustawowego (tj. gdyby spadkodawca nie pozostawił testamentu, lub z żadna z osób powołanych jako spadkobierca testamentowy – nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą), jednakże żeby to zrobić należy oszacować wartość całego spadku.
Określając wartość spadku należy oszacować wysokość aktywów i pasywów wchodzących w jego skład. Wartość spadku określa się według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z daty orzekania w przedmiocie roszczeń o zachowek.
Obliczając wartość pieniężną masy spadkowej należy powiększyć ją o darowizny udzielone spadkobiercom przez spadkodawcę, za wyjątkiem:
1) drobnych zwyczajowo przyjętych darowizn,
2) dokonanych ponad 10 lat przed otwarciem spadku tj. śmiercią spadkodawcy,
3) na rzecz osób nie będących spadkobiercami.
Darowizny dokonane na rzecz spadkobierców lub osób, które są uprawnione do zachowku podlegają zaliczeniu niezależnie od tego kiedy zostały dokonane!
Pamiętać należy, że przy ustalaniu wysokości udziału spadkowego należy uwzględnić spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili. Nie wlicza się jednak osób, które przez umowę ze spadkodawcą zrzekły się dziedziczenia oraz osób które zostały wydziedziczone.