Spadkobiercy nie mają wynikającego z przepisów prawa obowiązku uzyskania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku czy też sporządzonego przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia, jednakże dopełnienie czynności formalnych po śmierci spadkodawcy niekiedy jest konieczne. Dotyczy to w szczególności sytuacji gdy spadkodawca pozostawił po sobie spadek w skład którego wchodzą aktywa, chociażby w postaci nieruchomości. Należy bowiem pamiętać, że postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku/akt poświadczenia dziedziczenia stanowią podstawę wpisu spadkobiercy jako nowego właściciela do księgi wieczystej nieruchomości wchodzącej w skład masy spadkowej.
Ustawodawca pozostawił spadkobiercom swobodę co do wyboru sposobu potwierdzenia statusu spadkobiercy. Uzyskanie tegoż statusu możliwe jest w dwojaki sposób:
1) poprzez wystąpienie do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie ustawy/testamentu,
2) uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza.
Niniejszy wpis zostanie poświęcony pierwszemu z wyżej wskazanych sposobów nabycia spadku tj. w drodze wystąpienia do sądu z wnioskiem o stwierdzenia nabycia spadku na podstawie ustawy/testamentu.
I. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każdy, kto ma w tym interes. Ze względów oczywistych, co do zasady będą to spadkobiercy.
II. W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku wyłącznie właściwy jest wydział cywilny sądu rejonowego ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Sprawa jest rozpoznawana w tzw. postępowaniu nieprocesowym.
III. Osoba składająca wniosek – wnioskodawca, jest zobowiązana do wskazania swojego adresu oraz danych personalnych i adresów pozostałych spadkobierców, którzy w niniejszym postępowaniu będą występować w charakterze uczestników.
IV. We wniosku należy wskazać czy spadkobiercy są powołani do dziedziczenia z ustawy czy testamentu. Jeśli spadkodawcy pozostawił testament/testamenty należy je złożyć (w oryginale) wraz z przedmiotowym wnioskiem do sądu spadku.
V. Do wniosku należy załączyć również odpowiednie odpisy skrócone aktów stanu cywilnego, tj. odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy i odpowiednio odpisu skrócone aktu urodzenia bądź małżeństwa wnioskodawcy oraz uczestników.
VI. Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 50 złotych, jednakże w sytuacji gdy wnosimy o stwierdzenia nabycia spadku po kilku spadkodawcach – wielokrotność tej sumy, zależną od ilości spadkodawców.
VII. Stwierdzenie nabycia spadku nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od otwarcia spadku tj. śmierci spadkodawcy chyba, że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Wobec powyższego, jeśli wniosek taki składamy przed upływem w/w terminu musimy liczyć się z koniecznością uiszczenia opłaty w wysokości 50 zł., od każdego spadkobiercy który takie oświadczenie będzie składał przed sądem.
Wobec powyższego, w sytuacji gdy wszyscy spadkobiercy chcą przyjąć spadek wprost tj. bez ograniczenie odpowiedzialności za ewentualne długi, zasadnym jest złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po upływie 6 miesięcy od jego otwarcia – śmierci spadkodawcy, albowiem wówczas nabycie spadku we wskazany sposób następuje z mocy prawa, a co za tym idzie, opłata będzie wynosiła wyłącznie 50 zł. (jeśli wnioskujemy o stwierdzenie nabycia spadku po jednym spadkodawcy).
Dobry wieczór!
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może Pan złożyć w każdym czasie. Z uwagi na to, że postępowanie spadkowe nie było przeprowadzone zarówno po śmierci Pana ojca, jak również matki, zasadnym jest złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po obojgu. W takiej sytuacji opłata sądowa będzie wynosiła 100 zł (50 złotych za każdego spadkodawcę). Upływ okresu 6 miesięcznego ma to znaczenie, że nabył Pan spadek po zmarłych rodzicach wprost – tj. bez ograniczenia odpowiedzialności za długi.